সন্ত গৰীবদাস মহাৰাজৰ জন্ম হৈছিল ১৭১৭ চনত (বিক্ৰমাব্দ ১৭৭৪) হাৰিয়ানাৰ ঝজ্জৰ জিলাৰ ছুড়ানী গাঁৱত।  গৰীবদাস গুৰু মহাৰাজৰ ককা দেউতাৰ ঘৰ  ছুড়ানী গাঁৱত আছিল। তেওঁ প্ৰথমে  হাৰিয়ানাৰ ৰোহতক জিলাৰ কৰৌথা গাঁৱৰ বাসিন্দা আছিল , তেওঁৰ গোত্ৰ ধনখড় আছিল।  তেওঁৰ পিতৃ শ্ৰী বলৰামদেৱৰ বিবাহ হৈছিল ছুড়ানী গাঁৱৰ শ্ৰী শিৱলাল ছিহাগৰ কন্যা ৰাণী দেৱীৰ সৈতে।  শ্ৰী শিৱলালৰ কোনো পুত্ৰ নাছিল, সেয়েহে শ্ৰী বলৰামদেৱক ঘৰ-জোঁৱাই হিচাপে ৰাখিছিল।  ছুড়ানী গাঁৱত বাস কৰাৰ ১২ বছৰ  পিছত সন্ত গৰীবদাস মহাৰাজৰ জন্ম হৈছিল ছুড়ানী গাঁৱত।  শিৱলাল জী ডাঙৰীয়াৰ ২৫০০ বিঘা (বৃহৎ বিঘা যিটো বৰ্তমানৰ বিঘাতকৈ ২.৭৫ গুণ ডাঙৰ) মাটি আছিল।  বৰ্তমানৰ হিচাপত সেই মাটি ১৪০০ একৰ (২৫০০ ২.৭৫/৫ ১৩৭৫ একৰ) শ্ৰী বলৰামদেৱ  সেই সকলো মাটিৰ উত্তৰাধিকাৰী হৈ পৰিল।  আৰু তেওঁৰ পিছত তেওঁৰ একমাত্ৰ পুত্ৰ সন্ত গৰীবদাস মহাৰাজ সেই সকলো মাটিৰ উত্তৰাধিকাৰী হৈ পৰিল।  সেই সময়ত জীৱ-জন্তু অধিক পালন কৰা হৈছিল।  শ্ৰী বলৰামদেৱে তেতিয়া প্ৰায় ১৫০ টা গৰু পুহিছিল।  গৰু চৰাবলৈ পুত্ৰ গৰীবদাসৰ লগতে আন বহুতো গৰখীয়া (পালি = গোপালক) নিয়োগ কৰা হৈছিল, তেওঁলোকেও গৰুবোৰক চৰাবলৈ পথাৰলৈ লৈ গৈছিল।

১০ বছৰীয়া বালক গৰীবদাস মহাৰাজৰ পূৰ্ণ পৰমাত্মা কবীৰ চাহাবৰ লগত মিলন

যি সময়ত সন্ত গৰীবদাস মহাৰাজৰ বয়স ১০ বছৰ আছিল, সেই সময়ত তেওঁ আন গোপালকৰ সৈতে নলা নামৰ পথাৰ এখনত গৰু চৰাবলৈ গৈছিল।  পৰম অক্ষৰ ব্ৰহ্মই ফাগুন মাহৰ শুক্লা দ্বাদাশীৰ দিনা প্ৰায় ১০ বজাত জিন্দা  মহাত্মাৰ বেশত সাক্ষাৎ কৰে।  কবলানা গাঁৱৰ সীমাতে লাগি আছিল  নলা খেত।  সকলো গোপালকে জাণ্ডী গছৰ তলত বহি খাদ্য খাই আছিল।

এই গছজোপা আছিল কবলানা গাঁৱৰ পৰা ছুড়ানীলৈ যোৱা কেঁচা পথত।  বৰ্তমান চৰকাৰে সেই  পথটো নিৰ্মাণ কৰি দিছে। পৰমেশ্বৰ সৎলোকৰ পৰা আহি কিছু দূৰৈত থকা গছজোপাৰ ওচৰত প্ৰকট হল আৰু  কবলনাৰ ফালে ছুড়ানীলৈ যাব ধৰিলে।  তেওঁ গোপালকৰ ওচৰলৈ অহাত গোপালকসকলে ক’লে, বাবা জী আদেশ!  ৰাম ৰাম! পৰমেশ্বৰে ক’লে, ৰাম ৰাম!  গোপালকসকলে ক’লে যে বাবাজী!  ভোজন খাওক। পৰমেশ্বৰে  ক’লে-” মই মোৰ গাঁৱত খাদ্য খাই ওলাই আহিলোঁ।  গোপালকসকলে ক’লে যে মহাৰাজ!  খাদ্য নাখালে নিশ্চয় গাখীৰ খাব লাগিব।  আমি আলহীক কিছু খোৱা-বোৱা নোহোৱাকৈ যাবলৈ নিদিওঁ। পৰমেশ্বৰে  কৈছিল- “মোক গাখীৰ দিয়া, আৰু শুনা!  মই কুমাৰী গৰুৰ গাখীৰ খাওঁ,”  বয়সত ডাঙৰ গৰখীয়া সকলে কলে- আপুনি ধেমালি কৰিছে, আপোনাৰ গাখীৰ খোৱাৰ ইচ্ছাই  নাই , কুমাৰী গৰুৱেও গাখীৰ দিয়ে নেকি?  পৰমেশ্বৰে  আকৌ ক’লে যে তেওঁ  কুমাৰী গৰুৰ গাখীৰ খায়।

পৰমেশ্বৰ কবীৰ চাহাবে সন্ত গৰীবদাস মহাৰাজ তথা অন্য গৰখীয়াৰ সন্মুখত  কুমাৰী গাইৰ গাখীৰ খালে

বালক গৰীবদাসে জিন্দা বাবাৰ ওচৰলৈ ডেৰ বছৰীয়া দামুৰী এটা আনি থিয় কৰাইছিল।  পৰমাত্মাই আশীৰ্বাদেৰে ভৰা হাতখন গাইজনীৰ কঁকালত ৰাখিলে।  গাইজনীৰ স্তন দীঘল হৈ পৰিল।  প্ৰায় ৫ কেজি গাখীৰ ধৰা মাটিৰ পাত্ৰ গাইজনীৰ ওহাৰৰ তলত ৰখা হল।  স্তনৰ পৰা গাখীৰ আপোনা-আপুনি ওলাবলৈ ধৰিলে।  মাটিৰ পাত্ৰটো ভৰি পৰাত গাখীৰ ওলোৱা বন্ধ হৈ গ’ল।  প্ৰথমে জিন্দা বাবাই পান কৰিলে, বাকী গাখীৰ আন গোপালক (গোৱাল)ক দিবলৈ কোৱা হ’ল, কিন্তু ডাঙৰ  গোপালকসকলে (যিসকলৰ সংখ্যা ১০-১২ জন আছিল) ক’বলৈ ধৰিলে যে বাবাজী, কুমাৰী গৰুৰ গাখীৰ পাপৰ গাখীৰ হয় , আমি নাখাওঁ। আকৌ  আপুনি বা  কোন জাতিৰ হয় ? আপোনাৰ জুঠা আমি নাখাওঁ। তৃতীয়তে, এই গাখীৰ আপুনি ভেল্কীবাজি কৰি উলিয়াইছে, আমাৰ ওপৰত যাদু মন্ত্ৰৰ কুপ্ৰভাৱ পৰিব। এইদৰে কৈ বহি থকা গছৰ তলৰ পৰা উঠি গল। দূৰৈত গৈ অন্য এটা গছৰ তলত বহিল।তেতিয়া শিশু গৰীবদাস মহাৰাজে  কৈছিল যে – হে বাবা জী! আপোনাৰ জুঠা গাখীৰ অমৃত হয়।  মোক গাখীৰ অলপ দিয়ক ,এইবুলি  শিশু গৰীবদাসে অলপ গাখীৰ পান কৰিলে।   জিন্দা ভেশধাৰী পৰমেশ্বৰে সন্ত গৰীবদাস দেৱক জ্ঞানোপদেশ দিলে।  তত্ত্বজ্ঞান (সুক্ষ্মবেদৰ জ্ঞান) বৰ্ণাই কলে।  সন্ত গৰীবদাস দেৱৰ বিশেষ আগ্ৰহত  পৰমেশ্বৰে  তেওঁৰ আত্মাক শৰীৰৰ পৰা পৃথক কৰি উচ্চ আধ্যাত্মিক ক্ষেত্ৰত ফুৰালে।

সন্ত গৰীবদাস মহাৰাজক সত্যলোক তথা অন্য লোকৰ দৰ্শন কৰোৱা

এটা ব্ৰহ্মাণ্ডত নিৰ্মিত সকলো জগত দেখুৱালে। শ্ৰীব্ৰহ্মা, শ্ৰীবিষ্ণু আৰু শিৱৰ লগত সাক্ষাত কৰালে।  ইয়াৰ পিছত ব্ৰহ্মলোক আৰু শ্ৰী দেৱী (দুৰ্গা)ৰ  লোক দেখুৱালে।  তাৰ পাছত দশম দুৱাৰ (ব্ৰহ্মৰন্ধ্ৰ) পাৰ হৈ ব্ৰহ্ম কালৰ ২১ ব্ৰহ্মাণ্ডৰ শেষত নিৰ্মিত একাদশ দুৱাৰ পাৰ হৈ অক্ষৰ পুৰুষৰ ৭ শংখ ব্ৰহ্মাণ্ডৰ  জগতত প্ৰৱেশ কৰে।  সন্ত গৰীবদাসদেৱক সমগ্ৰ বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ড দেখুৱালে, অক্ষৰ পুৰুষৰ লগত  সাক্ষাৎ কৰালে ।  আগতে তেওঁৰ দুখন হাত আছিল যদিও পৰমেশ্বৰৰ কাষ চাপি অহাৰ লগে লগে অক্ষৰ পুৰুষে দহ হাজাৰ (১০,০০০)খন  হাত মেলিলে, যেনেকৈ ময়ুৰ চৰাইয়ে ডেউকা মেলি দিয়ে।

অক্ষৰ পুৰুষে বিপদ অনুভৱ কৰিলেই এই কাম কৰে।  নিজৰ শক্তি দেখুৱায় কাৰণ অক্ষৰ পুৰুষে সৰ্বাধিক ১০ হাজাৰ হাত দেখুৱাব পাৰে।  ইয়াৰ ১০ হাজাৰ হাত আছে।  ক্ষৰ পুৰুষৰ এহাজাৰ হাত আছে ।  গীতা আধ্যায় ১০ শ্লোক ১১ত তেওঁ এহেজাৰ হাতেৰে নিজৰ বিশাল ৰূপ দেখুৱাইছিল।  গীতা অধ্যায় ১১ শ্লোক ৪৬ত অৰ্জুনে কৈছিল যে – হে সহস্ৰবাহু (হাজাৰ বাহু থকা এজন), তোমাৰ চতুৰ্ভুজ ৰূপত আহক।  সন্ত গৰীবদাস মহাৰাজক অক্ষৰ পুৰুষৰ ৭ শংখ ব্ৰহ্মাণ্ডৰ ৰহস্য কৈ আৰু তেওঁক  চকুৰে দেখুৱাই পৰমেশ্বৰ জিন্দা বাবাই তেওঁক অক্ষৰ পুৰুষৰ জগতৰ সীমাত নিৰ্মিত দ্বাদশ (১২ নং) দুৱাৰৰ সন্মুখলৈ লৈ গ’ল  য’ৰ পৰা পকনীয়া গুহাত প্ৰৱেশ কৰা হয়।  জিন্দা ভেশধাৰী পৰমেশ্বৰে  সন্ত গৰীবদাসক ক’লে যে দশম দুৱাৰ (ব্ৰহ্ম ৰন্ধ্ৰ) মোৰ দ্বাৰা সত্যনাম জপ কৰি মুকলি কৰা হৈছে।  একাদশ (১১ নং) দুৱাৰখন, তত আৰু সত (যিবোৰ প্ৰতীকী মন্ত্ৰ)ৰে খুলিলোঁ।  সেই দুৱাৰৰ তলাবোৰ আন কোনো মন্ত্ৰেৰে খুলিব নোৱাৰি।  এতিয়া এইখন দ্বাদশ (১২ নং) দুৱাৰ, সত (সাৰ নাম) শব্দেৰে খুলি দিম।  ইয়াৰ বাহিৰে অন্য কোনো নাম জপ কৰি এইটো খুলিব নোৱাৰি।  তেতিয়া পৰমাত্মাই  মনতে সাৰনাম জপ কৰিলে, ১২ নং (দ্বাদশ) দুৱাৰখন খোল খালে। তেতিয়া পৰমেশ্বৰ জিন্দা  ৰূপত আৰু সন্ত গৰীবদাস মহাৰাজৰ আত্মাই পকনীয়া গুহাত প্ৰৱেশ কৰিলে।

১০ বছৰীয়া গৰীবদাস মহাৰাজক সত্যলোকৰ অদ্ভূত দৃশ্য দেখুওৱা

তাৰ পাছত সত্যলোকত প্ৰৱেশ কৰি  সেই বগা গম্বুজটোৰ সন্মুখত থিয় হ’ল, যাৰ মধ্যভাগত পৰম অক্ষৰ ব্ৰহ্ম  সিংহাসনত (উৰ্দু ভাষাত ইয়াক তখত বোলা হয়) দিপ্তীমান  পুৰুষ ৰূপত বহি আছিল। তেওঁৰ এটা ৰোমে (শৰীৰৰ চুলি) ইমান পোহৰ নিৰ্গত কৰিছিল যিটো কোটি কোটি সূৰ্য্য আৰু একে সংখ্যক চন্দ্ৰৰ সংযুক্ত পোহৰতকৈও বেছি আছিল।  ইয়াৰ পৰা অনুমান কৰিব পাৰি যে সেই পৰম অক্ষৰ ব্ৰহ্ম (সত্য পুৰুষ)ৰ  সমগ্ৰ শৰীৰত কিমান পোহৰ থাকিব।  সত্যলোক নিজেই হীৰাৰ দৰে উজ্জ্বল। পৰমেশ্বৰৰ পবিত্ৰ শৰীৰ আৰু তেওঁৰ অমৰ জগতৰ পৰা যি পোহৰ নিৰ্গত হৈ আছে, সেয়া আত্মাৰ চকুৰে (দিব্য  দৃষ্টিৰে)হে দেখা যায়। স্থূল চকুৰে  দেখা নাযায়।

তাৰ পাছত জিন্দা বাবা  শিশু গৰীবদাসক লগত লৈ সেই সিংহাসনৰ ওচৰত গল আৰু  তাত ৰখা চোঁৱৰটো তুলি লৈ সিংহাসনত বহি থকা পৰমাত্মাৰ ওপৰত বিচিবলৈ ধৰিলে। বালক গৰীবদাসে ভাবিলে যে এইজনহে পৰমাত্মা হয় আৰু তেওঁৰ লগত যোৱা বাবাজন পৰমাত্মাৰ সেৱক হয়।  সেই সময়তে তেজোময় শৰীৰৰ প্ৰভুৱে সিংহাসন এৰি থিয় হৈ জিন্দা বাবাৰ হাতৰ পৰা চোঁৱৰটো লৈ জিন্দা বাবাক সিংহাসনত বহিবলৈ ইংগিত দিলে।জিন্দা ভেশধাৰী প্ৰভু  অসংখ্য ব্ৰহ্মাণ্ডৰ  মালিক হিচাপে সিংহাসনত বহিল। প্ৰথমজন  প্ৰভুৱে জিন্দা বাবাৰ ওপৰত চোঁৱৰটো ঘূৰাবলৈ ধৰিলে। সন্ত গৰীবদাসদেৱে  ভাবি আছিল যে তেওঁলোকৰ মাজত কোনজন পৰমেশ্বৰ হ’ব পাৰে ? তেতিয়াই তেজোময়  শৰীৰযুক্ত  প্ৰভু জিন্দা বাবাৰ শৰীৰত বিলীন হ’ল, দুয়োজনেই এক হৈ পৰিল। জিন্দা বাবাৰ শৰীৰ  সিমানেই  তেজোময় হৈ পৰিল যিমান তেজোময় শৰীৰ  সিংহাসনত প্ৰথমে বহি থকা সত্যপুৰুষৰ আছিল। অলপ  পাছতেই পৰমেশ্বৰে ক’লে, হে গৰীবদাস !  মই অসংখ্য ব্ৰহ্মাণ্ডৰ স্বামী হওঁ আৰু ময়েই  সকলো ব্ৰহ্মাণ্ডৰ ৰচনা কৰিছোঁ , সকলো আত্মাক বচন শক্তিৰে ময়েই ৰচনা কৰিছোঁ। পাঁচ তত্ত্ব আৰু সকলো  পদাৰ্থও ময়েই সৃষ্টি কৰিলোঁ। ক্ষৰ পুৰুষ (ব্ৰহ্ম) , অক্ষৰ পুৰুষ আৰু  তেওঁলোকৰ সকলো লোকবোৰো ময়েই উৎপন্ন কৰিছোঁ। তেওঁলোকৰ তপস্যাৰ বিনিময়ত ময়েই তেওঁলোকক সকলো ব্ৰহ্মাণ্ডৰ  ৰাজ্য দিছো। ১২০ বছৰ ধৰি মই কবীৰ নামৰ শিপিনীৰ চৰিত্ৰত পৃথিৱীত থাকি  আহিছিলো।

পূৰ্ণ পৰমাত্মা কবীৰ চাহাবৰ দ্বাৰা কাশীত অৱতৰণৰ সত্য কথাৰ বৰ্ণনা

ভাৰত দেশৰ (জাম্বু দ্বীপ) কাশী নগৰ (বানাৰস)ত নীৰু নীমা নামৰ স্বামী-স্ত্ৰী আছিল।  তেওঁলোক আছিল  মুছলমান শিপিনী।  তেওঁলোক  নিঃসন্তান আছিল।  জেঠ মাহৰ শুক্লা পূৰ্ণিমাৰ ৰাতিপুৱা (ব্ৰহ্ম মুহুৰ্তত), কাশীৰ বাহিৰৰ অৰণ্যৰ মাজত  লহৰতাৰা নামৰ বিলত নৱজাত শিশুৰ ৰূপ ধৰি  মই পদুম ফুলৰ ওপৰত শুই আছিলো। মই  এই ঠাইৰ পৰাই গতি কৰি গৈছিলোঁ।  নীৰু  শিপিনী আৰু তেওঁৰ পত্নী  প্ৰতিদিনে সেই পুখুৰীতে গা ধুবলৈ গৈছিল।  সেইদিনা শিশু ৰূপত মোক পাই বৰ সুখী হৈ তেওঁলোকে মোক নিজৰ ঘৰলৈ লৈ গ’ল।  ২৫ দিন একো খোৱা নাছিলোঁ।  তেতিয়া শিৱজী  সন্ন্যাসীৰ বেশত তেওঁলোকৰ  ঘৰলৈ গ’ল।  সেই সকলোবোৰেই আছিল মোৰ প্ৰেৰণা।  মই শিৱক কৈছিলোঁ যে মই কুমাৰী গৰুৰ গাখীৰ খাওঁ, তাৰ পিছত নীৰুৱে এটা গৰুৰ চেঁউৰী আনিলে।  মই শিৱক শক্তি প্ৰদান কৰিলোঁ , তেওঁ গাইজনীৰ কঁকালত তেওঁৰ আশীৰ্বাদ ভৰা  হাতখন থৈ দিলে।  কুমাৰী গৰুৱে গাখীৰ  দিয়াত মই সেই গাখীৰ খাইছিলো।  মই প্ৰতিটো যুগত এনেকুৱা লীলা কৰো।  যেতিয়া মই শিশুৰ ৰূপত প্ৰকট হওঁ, তেতিয়া  কুমাৰী গৰুৰ দ্বাৰা মোৰ প্ৰতিপালনৰ লীলা হয়।  ।  হে গৰীবদাস!  চাৰিও বেদে মোৰ মহিমাৰ প্ৰশংসা কৰে।

বেদ মেৰা ভেদ হয়, মই নহী বেদন কে মাহী।

জিস বেদ সে মই মিলোঁ, ৱহ বেদ জানতে নাহী।।

{বেদ(চাৰি বেদ)ত মোৰ ভেদ( ৰহস্য )আছে, মই কিন্তু সেই বেদত নাই। যিখন বেদৰে মই  লভ্য , সেইখন বেদ জনসাধাৰণে ঢুকি নাপায়।}

ঋগবেদ মণ্ডল ৯ সূক্ত ১ মন্ত্ৰ ৯ ত লিখা আছে যে যেতিয়া পৰমেশ্বৰ শিশু ৰূপত পৃথিৱীত প্ৰকট  হয়, তেতিয়া তেওঁৰ লালন-পালনৰ লীলা কুমাৰী গৰুৰ দ্বাৰা হয়। মই  “সত্যসুকৃত” নামেৰে সত্যযুগত প্ৰকট হৈছিলো।  ত্ৰেতাযুগত “মুনীন্দ্ৰ” নামেৰে আৰু দ্বাপৰত “কৰুণাময়” নামেৰে আৰু বিক্ৰমাব্দ ১৪৫৫ ৰ জেঠ মাহৰ শুক্লা পূৰ্ণিমাত  “কবীৰ” নামেৰে প্ৰকট  হৈ প্ৰসিদ্ধ হৈছিলোঁ। এই সকলো প্ৰসংগ শুনি সন্ত গৰীবদাসদেৱে কলে, হে বিশ্ব প্ৰতিপালক, এইজ্ঞান মই কেনেকৈ মনত ৰাখিম ? তেতিয়া পৰমেশ্বৰে   শিশু গৰীবদাসক আশীৰ্বাদ দিলে আৰু ক’লে যে মই তোমাৰ জ্ঞান যোগ খুলি দিছো। মই তোমাৰ হৃদয়ত আধ্যাত্মিক জ্ঞান ৰাখিছো।এতিয়া আপুনি অসংখ্য যুগৰ আগৰ পৰা , বৰ্তমান আৰু ভৱিষ্যতৰ  জ্ঞানো  মনত ৰাখিব।

সন্ত গৰীবদাস মহাৰাজক মৃত বুলি ভাবি অন্তিম সংস্কাৰৰ তৈয়াৰী

আনহাতে, আবেলি প্ৰায় ৩ বজাত  তলত পৃথিৱীত আন গৰখীয়া  সকলৰ  মনত পৰিল  যে গৰীবদাস নাই, তাক উঠাই আনিব লাগিব । তেতিয়া এজন গৰখীয়া গ’ল,  তেওঁ দূৰৰ পৰাই মাত দিলে, হে গৰীবদাস!  আহা, গৰুৰ সন্মুখত  আমি বহু সময় ধৰি থিয় হৈ আছো, এতিয়া তোমাৰ পাল।  ভকত গৰীবদাসে একো নকলেও আৰু বহাৰ পৰাও  নুঠিল। কাৰণ  পৃথিৱীত কেৱল শৰীৰ আছিল, জীৱাত্মাই  আকাশ মণ্ডলত ভ্ৰমণ কৰি আছিল।  সেই গৰখীয়া জনে ওচৰলৈ গৈ হাতেৰে দেহটো জোকাৰি দিয়াত দেহটো মাটিত পৰিল।  আগতে সুখাসনাত তেওঁ বহি আছিল।  ল’ৰাজনে গৰীবদাসক মৃত অৱস্থাত পোৱাত তেওঁ জোৰেৰে চিঞৰি দিলে।  আন সকলো গৰখীয়া দৌৰি আহিল।  তাৰে এজন ছুড়ানী গাঁৱৰ ফালে দৌৰি গ’ল, ছুড়ানী গাঁৱৰ পৰা কবলানা গাওঁলৈ যোৱা বাটত জাণ্ডী গছ আছিল যাৰ তলত গৰীবদাস  আৰু অন্যান্য গৰখীয়া লগতে পৰমেশ্বৰো  বহিছিল।  কবলানা গাঁৱৰ সীমাৰ লগতে ছুড়ানী গাঁৱৰ অন্তৰ্গত পথাৰখনো কাষতে আছিল, যিখন গৰীবদাস মহাৰাজৰ নিজৰ পথাৰ আছিল।  সেই ঠাইখন ছুড়ানী গাঁৱৰ  পৰা ১⁄২ কিলোমিটাৰ দূৰত অৱস্থিত।

ছুড়ানী গাঁৱত গৈ গৰখীয়াজনে  গোটেই পৰিস্থিতিটো গৰীবদাসৰ পিতৃ-মাতৃ, মাতৃৰ ফালৰ  ককা-আইতাকক ক’লে যে এজন বাবাই কুমাৰী গৰুৰ গাখীৰ যাদুৰে উলিয়াই আনিলে, আমি সেই গাখীৰ নাখালোঁ, সেই গাখীৰ শিশু গৰীবদাসে পান কৰিলে।  আমি এইমাত্ৰ দেখিলোঁ যে তেওঁৰ মৃত্যু হৈছে।  শিশুটিৰ মৃতদেহটো চিতাৰ ওপৰত থৈ অন্তিম সংস্কাৰৰ  প্ৰস্তুতি চলোৱা হৈছিল।  সেই সময়তে পৰমেশ্বৰশ্বৰে  ক’লে, হে গৰীবদাস!  তুমি তললৈ নামি যোৱা,  তোমাৰ শৰীৰ ধ্বংস কৰিবলৈ লৈছে।  সন্ত গৰীবদাসে যেতিয়া তললৈ চালে, সত্যলোকৰ তুলনাত এই পৃথিৱীখন নৰক যেন লাগিছিল।  সন্ত গৰীবদাসদেৱে  ক’লে, হে প্ৰভু!  মোক নমাই নিদিবা, মোক ইয়াতে ৰাখক।  তেতিয়া সত্যপুৰুষ কবীৰদেৱে ক’লে, আপুনি প্ৰথমে ভক্তি কৰিব লাগিব, যিটো সাধনা মই আপোনাক ক’ম,  সেই ভক্তিৰ উপাৰ্জনেৰে(শক্তিৰে) ইয়াত স্থায়ী স্থান পাব।  সন্মুখত চোৱাহি, আপোনাৰ ৰাজপ্ৰসাদটো খালী হৈ পৰি আছে।  সকলো খাদ্য সামগ্ৰী ভৰ্তি হৈ আছে।  তলৰ পৃথিৱীত বৰষুণ দিলে অন্ন হব ।  ইমান কষ্ট কৰিব লাগিব।  ইয়াৰ দৰে কোনো বস্তু নাই পৃথিৱীত।  তুমি তললৈ নামি যোৱা , মই তোমাক প্ৰথম মন্ত্ৰ দিছো। আকৌ মই তোমাক সতনাম দিবলৈ আহিম।  এই সতনাম দুটা আখৰৰ।  এটা ওম আখৰ আৰু আনটো তৎ (ই প্ৰতীকী) আখৰ।  আকৌ কিছু সময়ৰ পিছত সাৰনাম দিম।  এই সকলোবোৰ নামৰ (প্ৰথম, দ্বিতীয় আৰু তৃতীয়) সাধনা কৰিলেহে আপুনি ইয়ালৈ আহিব পাৰিব।  মই সদায় ভক্তৰ লগত, চিন্তা নকৰিবা।  এতিয়া তুমি সোনকালে যোৱা।

এইদৰে কৈ পৰম অক্ষৰ পুৰুষদেৱে  গৰীবদাসৰ জীৱক তেওঁৰ শৰীৰত প্ৰৱেশ কৰি দিলে।  পৰিয়ালৰ লোকে চিতাত জুই জ্বলাবলৈ ওলাইছিল, সেই সময়তে শিশুটিৰ শৰীৰ লৰচৰ কৰা দেখা গল। মৃতদেহটো ৰছীৰে বান্ধি লৈ যায়, সেই ৰছীটোও নিজে ছিগি গ’ল।  সন্ত গৰীবদাসদেৱ উঠি বহিল, চিতাৰ পৰা নামি থিয় হ’ল। উপস্থিত  গাঁও আৰু পৰিয়ালৰ লোকৰ সুখৰ সীমা নোহোৱা হল ৷ শিশু গৰীবদাসে পৰমাত্মালৈ ওপৰলৈ চাই আছিল আৰু পৰমেশ্বৰে তেওঁৰ হৃদয়ত যি জ্ঞানৰ অমৃত ৰোপণ কৰিছিল, সেই অমৃতবাণী দোহা, চতুষ্পদী, আৰু  শব্দৰ ৰূপত  ক’বলৈ ধৰিলে।  গাঁৱৰ মানুহৰ সেই অমৃতৱানীৰ জ্ঞান নাছিল, গতিকে তেওঁলোকে ভাবিলে যে বাবাই সেই শিশুটিক ধমক দিছে, যাৰ বাবে তেওঁ ভুল বকি  আছে।  যি তি কৈ  আছে।  কিন্তু তেওঁলোকে এশবাৰ ভগৱানক ধন্যবাদ দি আছিল, যে ছোৱালীজনীৰ ল’ৰাটো জী উঠিল।  পাগল হ’লেও ছোৱালী ৰাণী দেৱীৰ হৃদয়খন শান্ত  হ’ব।  এনেদৰে  বুজি মহাপুৰুষ গৰীবদাস মহাৰাজক পাগল (গাঁৱৰ ভাষাত বাৱলীয়া) বুলি ক’বলৈ ধৰিলে।

 সন্ত গোপালদাসৰ আগ্ৰহত সন্ত গৰীবদাস মহাৰাজৰ অমৃত বাণীৰে অমৰ গ্ৰন্থৰ ৰচনা

এই ঘটনাৰ তিনিবছৰৰ পাছত এজন গোপাল দাস নামৰ সাধু আহিছিল গাঁও ছুড়ানীলৈ। তেওঁ দাদু দাসৰ পন্থাত  দীক্ষিত আছিল। তেওঁ সন্তৰ ভাষা  বুজি পাইছিল।  ইয়াৰ গুৰুত্ব জানিছিল।  তেওঁ বৈশ্য জাতিৰ আছিল আৰু সাধুৰ সাজ-পাৰ পিন্ধিছিল।  বনিয়াৰ ঘৰত জন্ম হোৱা বাবে তেওঁ কিছু শিক্ষিত আছিল।  ঘৰৰ পৰা ওলাই তেওঁ সন্ন্যাস লৈছিল।  তেওঁ প্ৰায়েই ভ্ৰমণ কৰিছিল। গাঁৱে গাঁৱে গৈ প্ৰচাৰ কৰিছিল।  তেওঁৰ কিছুমান শিষ্যও আছিল।  তেওঁৰ এজন শিষ্য ছুড়ানী গাঁৱৰ বৈৰাগী জাতিৰ  আছিল।  তেওঁ সেই শিষ্যজনৰ ঘৰতে থাকিছিল।  সেই শিষ্যই সন্ত গোপাল দাসক কৈছিল যে হে গুৰুদেৱ!  আমাৰ গাঁৱৰ চৌধুৰীৰ জী-পো (ছোৱালীজনীৰ ল’ৰাটো) সন্ন্যাসীৰ ভেল্কীবাজিত উন্মাদ হৈ পৰিল। সি মৰি গ’ল, তাক অন্ত্যেষ্টিক্ৰিয়াৰ জুইকুৰাত থৈ দিলে। ছোৱালী ৰাণীৰ ভাগ্যত শিশুটি জী উঠিল, কিন্তু পাগল হৈ গ’ল। জৰাফুঁকা কৰা সকলৰ পৰা চিকিৎসা কৰিলে,  উন্মাদনাৰ পৰা পৰিত্ৰাণ পাবলৈ আন বহুত ঔষধ খুৱালে, কিন্তু কোনো সকাহ নাপালে।

সেই শিষ্যজনে কুমাৰী গৰুৰ গাখীৰ  শিশু গৰীবদাসক খুৱাই দিয়াৰ সময়ত ঘটা সকলোবোৰ ঘটনাও ক’লে। তাৰপিছত তেওঁ ক’লে যে- কোৱা হয় সাধু এজনেহে সাধুৰ জ্ঞান কটাব পাৰে।কিবা এটা কৰক গুৰুদেৱ! সন্ত গোপালদাসে  সেই ল’ৰাটোক মাতিবলৈ কলে।শিষ্যজনে চৌধুৰী শিৱলালক কলে যে তেওঁৰ ঘৰত এজন বাবা আহিছে আৰু তেওঁ চৌধুৰীৰ জী-পো সম্পৰ্কে সকলো কৈছে।সন্ত গোপাল দাসে বালক গৰীবদাসক সুধিলে,  “কোন আছিল সেই বাবা, যিয়ে তোমাৰ জীৱন ধ্বংস কৰিলে । ইয়াত প্ৰিয় পাঠক সকলক কোৱা অনিবাৰ্য যে সন্ত গোপাল দাস সন্ত দাদু দাসৰ পন্থাত দীক্ষিত আছিল।  সন্ত গৰীবদাসদেৱৰ  দৰে সন্ত দাদু দাসকো ৭ বছৰ বয়সত (এখন কিতাপত, ১১ বছৰ বয়সত জিন্দা বাবাই লগ পোৱা বুলি লিখা আছে , আমি জ্ঞান বুজিব লাগিব। আমি অসাৰ যুক্তিত লিপ্ত হোৱা উচিত নহয়। ) বাবা জিন্দাৰ বেশত পৰমেশ্বৰ কবীৰদেৱে লগ পাইছিল ।  পৰমেশ্বৰে সন্ত দাদু মহাৰাজক তেওঁৰ শৰীৰৰ পৰা উলিয়াই সত্যলোকলৈ লৈ গৈছিল।  সন্ত দাদুদেৱ তিনিদিন ৰাতি অচেতন হৈ থাকিল।  তৃতীয় দিনা যেতিয়া তেওঁৰ চেতনা ঘূৰি আহিছিল, তেতিয়া তেওঁ  কৈছিল যে তেওঁ পৰম ঈশ্বৰ কবীৰৰ লগত অমৰ জগতলৈ গৈছিল।  তেওঁ  আলম মহান কবীৰ, তেওঁৱেই সকলোকে সৃষ্টি কৰে।  তেওঁ সকলো সৃষ্টিৰ সৃষ্টিকৰ্তা।

সন্ত গৰীবদাস মহাৰাজৰ বাণীত পৰমাত্মা কবীৰ চাহাবৰ মহিমা

জিন মুঝকো নিজ নাম দিয়া,সোই সৎগুৰু হমাৰ।

দাদু দুচৰা কোই নহী,কবীৰ স্ৰজনহাৰ।। ১

দাদু নাম কবীৰ কী, জৈ কোই লেৱে ওট।

ওনকো কবহু লাগে নহী, কাল বজ্ৰ কী চোট।। ২

অব হী তেৰী সব মিটয়ে, কাল কৰ্ম কী পীড় (পীড়া)

শ্বাস-উশ্বাস সুমৰলে, দাদু নাম কবীৰ।। ৩

কেহৰী নাম কবীৰ কা, বিষম কাল গজৰাজ।

দাদু ভজন প্ৰতাপ সে, ভাগে সুনত আৱাজ।। ৪

এইদৰেই দাদুদেৱৰ গ্ৰন্থত বাণী লিখা হৈছে।  গোপাল দাসে এই কথা  জানিছিল যে দাদুদেৱক  বুঢ়া বাবাৰ ৰূপত পৰমাত্মাই লগ   পাইছিল।  দাদু  মুছলমান তেলী আছিল।  সেইবাবেই মুছলমান সমাজে কবীৰৰ অৰ্থ ডাঙৰ কৰে।  যাৰ কাৰণে কাশীৰ মানুহে  শিপিনী কবীৰক পৰমাত্মা বুলি নামানে ।  দাদু পন্থীয়ে কৈছে যে কবীৰৰ অৰ্থ হৈছে ডাঙৰ ভগৱান অল্লাহু কবীৰ = আল্লাহ কবীৰ।

একেদৰে শ্ৰী নানক দেৱ  চুলতানপুৰ চহৰৰ সমীপত বৈ যোৱা বেই নদীত গা ধুবলৈ গৈছিল। পৰমাত্মাই সেই সময়ত জিন্দা বাবাৰ ৰূপত লগ পাইছিল। নানক দেৱকো তিনিদিনলৈকে তেওঁ নিজৰ লগত  ৰাখিছিল।  সত্যৰ দেশলৈ (সত্যলোক) লৈ গৈছিল।  তাৰ পিছত তেওঁক পুনৰ এই মৰ্ত্য লোকত এৰি দিছিল। অব্ৰাহিম চুলতান অধম  নামৰ লোক এজন বলখ বুখাৰে চহৰৰ ৰজা আছিল।  (তেওঁ ইৰাকৰ বাসিন্দা আছিল, জিন্দা বাবাৰ ৰূপ ধৰি  পৰমাত্মাই তেওঁকো  লগ পাইছিল। তেওঁকো পৰমেশ্বৰ কবীৰদেৱে উদ্ধাৰ কৰিছিল।

সন্ত গোপাল দাসে শিশু গৰীবদাসক সুধিছিল যে তেওঁ লগ পোৱা বাবা কোন আছিল  যিয়ে তেওঁৰ জীৱন ধ্বংস কৰিলে ? সন্ত গৰীবদাস মহাৰাজে উত্তৰ দিছিল যে হে মহাত্মা !  যি বাবাক মই লগ পাইছিলো, তেওঁ মোৰ কল্যাণ কৰিছিল, মোৰ জীৱনত সম্পূৰ্ণতা  আনি দিছিল।  তেওঁ পূৰ্ণ পৰমাত্মা হয়।

গৰীব, হম চুলতানী নানক তাৰে, দাদু কুঁ উপদেশ দিয়া।

জাতি জুলাহা ভেদ নহী পায়া, কাশী মাহে কবীৰ হুৱা।।১

গৰীব, অনন্ত কোটি ব্ৰহ্মাণ্ড কা,এক ৰতী নহী ভাৰ।

সৎগুৰু পুৰুষ কবীৰ হয়,কুল কে স্ৰজনহাৰ।।২

গৰীব, সব পদবী কে মূল হৈ সকল সিদ্ধি হৈ তীৰ।

দাস গৰীব সৎপুৰুষ ভজো, অবিগত কলা কবীৰ।।৩

গৰীব, অজৱ নগৰ মে লে গয়ে,হমকো সৎগুৰু আন।

ঝিলকে বিম্ব অগাধ গতি, সুতে চাদৰ তান।।৪

গৰীব, শব্দ স্বৰূপী উতৰে, সৎগুৰু সৎ কবীৰ।

দাস গৰীব দয়াল হৈ, ডিগে বন্ধাৱে ধীৰ।।৫

গৰীব,অলল পংখ অনুৰাগ হৈ, শূণ্য মণ্ডল ৰহ থিৰ।

দাস গৰীব উধাৰিয়া, সৎগুৰু মিলে কবীৰ।।৬

গৰীব, প্ৰপটন ৱহ লোক হৈ,  জহাঁ অদলী সৎগুৰু সাৰ।

ভক্তি হেত সে উতৰে, পায়া হম দীদাৰ।।৭

গৰীব, ঐসা সৎগুৰু হম মিল্যা, হৈ জিন্দা জগদীশ।

সুন্ন বিদেশী মিল গয়া, ছত্ৰ মুকুট হৈ শীশ।।৮

গৰীব, যম যৌৰা জাসে ডৰে, ধৰ্মৰায় ধৰৈ ধীৰ।

ঐসা সৎগুৰু এক হৈ, অদলী অসল কবীৰ।।৯

গৰীব, মায়া কা ৰস পীয় কৰ, হো গয়ে ডামাডোল।

ঐসা সৎগুৰু হম মিল্যা, জ্ঞান যোগ দিয়া খোল।।১০

গৰীব, যম যৌৰা জাসে ডৰে, মিটে কৰ্ম কে লেখ।

অদলী অসল কবীৰ হৈ, কুল কে সৎগুৰু এক।।১১

সন্ত গৰীবদাসদেৱক কোনে লগ পাইছিল?  বাবাজীক তেওঁৰ লগত চিনাকি কৰাই দিলে এইদৰে বাণীৰ মাধ্যমেৰে। উপৰোক্ত লিখিত বাণীত সন্ত গৰীবদাসদেৱে স্পষ্ট কৰি দিছে যে  যিজন পৰমেশ্বৰ কবীৰদেৱে  আমাক সকলোকে –  সন্ত গৰীবদাস, সন্ত দাদু দাস, সন্ত নানক দেৱ আৰু ৰজা ইব্ৰাহিম চুলতানি ইত্যাদিক পাৰ কৰি দিছে তেওঁ  ভাৰতৰ কাশী চহৰত কবীৰ জুলাহা নামেৰে বিখ্যাত হৈ পৰিছে।  তেওঁ অনন্ত কোটি বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডৰ সৃষ্টিকৰ্তা। তেওঁ মোক (গৰীবদাসক)লগ পাইছিল।  ১৩ বছৰীয়া শিশু সন্ত গৰীবদাসে ওপৰৰ এই বাণীবোৰ উচ্চাৰণ কৰি যাবলৈ ধৰিলে।  সন্ত গোপাল দাসদেৱে  বুজি পাইছিল যে এইজন কোনো সাধাৰণ শিশু নহয়।  এইজনে পৰমাত্মাক লগ পাইছে।  এওঁ কোৱা অমৃতবাণীবোৰ লিখিব লাগে।

এই কথা ভাবি সন্ত গোপাল দাসে বালক গৰীবদাসৰ পিছে পিছে গৈ ক’বলৈ ধৰিলে, হে গাঁৱবাসী সকল!  এই শিশুটি পাগল নহয়, তোমালোকহে পাগল।  তেওঁ কি কৈছে, বুজিব পৰা নাছিলা।  মই গম পাইছো যে এই শিশুটি ঈশ্বৰৰ অৱতাৰ। স্বয়ং ভগৱানে জিন্দা বাবাৰ ৰূপ লৈ তেওঁক লগ  পাইছিল।  একেদৰে আমাৰ পূজনীয় দাদু চাহাবকো  ভগৱানে লগ পাইছিল।  দাদুজীৰ সকলো বাণী  লিখি থোৱা হোৱা নাছিল।  এতিয়া এই শিশুটিক সকলো বাণী  লিখিবলৈ দিম, মই নিজেই লিখিম।  এই বাণীয়ে  কলিযুগত  বহু জীৱক উপকৃত কৰিব।  সন্ত গোপালদাসদেৱে  বাৰে বাৰে অনুৰোধ কৰাত সন্ত গৰীবদাসদেৱে  ক’লে, যদি গোপালদাসদেৱে   গোটেই বানীবোৰ লিখে, তেতিয়া তেওঁ (গৰীবদাসে) লিখাই  দিব,  যদি মাজত ক’ৰবাত এৰি দিয়ে তেতিয়া বানীবোৰ তেওঁ লিখাই নিদিয়ে।

সন্ত গোপালদাসদেৱে  ক’লে, হে মহাৰাজ ! , মই ঘৰৰ পৰা ওলাই আহিছো পৰমাৰ্থ আৰু কল্যাণ কৰাবলৈ, মোৰ বয়স ৬২ বছৰ হৈছে। মোৰ বাবে  ইয়াতকৈ ভাল কাম আৰু নাই।  আপুনি অনুগ্ৰহ কৰক।  তাৰ পাছত সন্ত গৰীবদাসদেৱ আৰু সন্ত গোপাল দাসদেৱ দুয়ো  জামুৰ বাৰীত এটা জাণ্ডী গছৰ তলত বহি বাণীসমূহ লিখাবলৈ আৰু  লিখিবলৈ  ধৰিলে।  সেই জামুৰ বাগিচাখন সন্ত গৰীবদাসদেৱৰ নিজৰ আছিল।  সেই সময়ত ৰাজস্থানৰ দৰে ছুড়ানী গাঁৱৰ আশে-পাশে বালিচহীয়া অঞ্চল এটা আছিল। 

আগতে জাণ্ডী গছ বেছি আছিল।  এইবোৰ গছৰ ছাঁটোহে বেছি ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল।  এইদৰে সন্ত গৰীবদাসদেৱে পৰমাত্মাৰ পৰা প্ৰাপ্ত তত্ত্বজ্ঞান আৰু নিজ চকুৰে দেখা অৱস্থা  বাণী আকাৰে  ক’লে আৰু সন্ত গোপালদাসদেৱে  লিখিলে । এই কামটো প্ৰায় ছমাহ ধৰি চলিল।  তাৰ পিছত যেতিয়াই কাৰোবাৰ লগত কথা-বতৰা হৈছিল, সন্ত গৰীবদাসদেৱে  বাণী উচ্চাৰণ কৰিছিল আৰু আন মানুহেও লিখিছিল।  সকলো বাণী সংগ্ৰহ  কৰি এটা গ্ৰন্থৰ ৰূপত হাতেৰে লিখা হল। এই গ্ৰন্থখনৰ পাঠ সন্ত গৰীবদাসদেৱৰ  সময়ৰ পৰাই আৰম্ভ হৈছিল। ইয়াক কেইবছৰমান আগতে ছপা  কৰা হৈছিল।  ইয়াৰ বাহিৰেও পৰমেশ্বৰ কবীৰদেৱে নিজ মুখ কমলেৰে কোৱা সূক্ষ্মবেদ ৰূপী  অমৃত সাগৰৰ (কবীৰসাগৰৰ)পৰা কিছুমান অমৃতবাণী  উলিয়াই গ্ৰন্থখনৰ শেষত লিখা হৈছে। এই পৱিত্ৰ  অমৃত বাণীৰ  গ্ৰন্থখনৰ নাম অমৰ গ্ৰন্থ ৰখা হৈছে।  এই অমৃতবাণীৰ  সৰলাৰ্থ এতিয়া প্ৰাৰম্ভ কৰা হৈছে।

লেখক আৰু সৰলাৰ্থ কৰ্তা :-

(সন্ত) ৰামপাল দাস

সৎলোক আশ্ৰম

টোহানা ৰোড, বৰৱালা। জিলা- হিচাৰ (হাৰিয়ানা)